Advertising and Ethics

ေၾကာ္ျငာတစ္ခု လုပ္မယ္ဆိုရင္ ..........
အခု ပို႔စ္မွာေတာ့ Advertising နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ၂၀၀၀ခုနစ္ေနာက္ပို္င္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေႀကာ္ျငာေတြအရမ္းကို ေခတ္စားလာပါတယ္။ ျဖစ္သင့္ပါတယ္ေလ။ အခုေနာက္ပို္င္းမွာ ကို္ယ့္ကုန္စည္ သူ႔ကုန္စည္ အျပိဳင္အဆုိင္ျဖစ္ေနတာကို........။ market ထဲမွာ ကိုယ့္ ကုန္စည္ ေနရာ တစ္ခု ရေရး၊ ေပၚလြင္ေနေရးအတြက္လည္း နည္းဗ်ဴဟာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို သုံးေနပါတယ္။ market share အရင္ရဖို႔ ၀ယ္သူကို အရင္ ဆြဲေခၚေနရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီ၀ယ္သူေတြ က်မသြားေအာင္ သူမ်ားဘက္မလွည့္သြားေအာင္ ဆက္ထိန္းထားဖို႔ နည္းဗ်ဴဟာေတြ ဆက္သုံးရပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၀ယ္သူထပ္ဖို႔ လုံးပမ္းရပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ marketing ဆိုတာ အရမ္းတြင္က်ယ္လာခ့ဲပါၿပီ။ လုပ္ငန္းတိုင္း marketing ကို ေငြပမာဏအေတာ္မ်ားမ်ားထည့္ၿပီး အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ။ ဒီထဲမွာလည္း ေၾကျငာက႑က အရမ္း အေရးပါၿပီး တြင္က်ယ္လာပါတယ္။ မိမိကုန္စည္ကို လူသိေအာင္၊ ကိုယ္ဘာေတြထုတ္ေနလဲ ၊ စားသုံးသူလိုအပ္ခ်က္ကို ဘယ္လို ျဖည့္ ဆည္းေနလဲဆိုတာကို communicate လုပ္ေပးပါတယ္။

ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မွာ marketing definition အေျခခံက to satisfy customer's needs and want ပါ။ ဘာပဲ ထုတ္ထုတ္ ၀ယ္သူေက်နပ္ေစရပါမယ္။ ကိုယ္လုပ္ငန္းလည္း အျမတ္လညး္ က်န္ေစေပါ့။ ၀ယ္သူဟာ ဦးစားေပးေပါ့။
ဒါေပမယ့္ ယေန႔ တီဗီြေၾကာ္ျငာ္ေတြမွာ ကိုယ့္ကုန္စည္ကို ေပၚလြင္ေစေရးကို ေရွးရႈၿပီး က်င့္၀တ္ေတြ ကို ေဖာက္ဖ်က္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ မိမိကုန္စည္ရဲ႕ အားသာခ်က္ကို ျပဆိုႏိုင္ၿပီး ၀ယ္သူရရွိဖုိ႔ ၾကံေဆာင္တာဟာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို information ကို ေပးပုံေပးနည္းက သူမ်ား ကုန္စည္ကို မေကာင္းေျပာသြားၿပီး ေၾကျငာသြားတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီထက္ပိုဆိုးတာက ၀ယ္သူကို ေစာ္ကားမႈေတြပါ ပါလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္ ။ေၾကာ္ျငာတစ္ခုမွာဆိုရင္ ` ...........ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေသာက္ခ်င္ရင္ ေရေသာက္ပါ..........´ ဆိုတာမ်ိဳးပါ။ သူ႔ကုန္စည္မေကာင္းေျပာတဲ့သူကို ျပန္ေစာ္ကားရာ ေရာက္ေနပါတယ္။ `ေနာက္ ကေလးတစ္ေယာက္က လူၾကီးတစ္ေယာက္ကို ကုန္စည္ကုိ မသိတဲ့အတြက္ ` ပိန္းတာကြာ ´ `ဒါသုံး (ေခါင္းကို လက္ညိွဳး ျဖင့္ ေခါက္၍ ) ´ ဆိုတာမ်ိဳးေတြပါ။ ကိုယ့္ ကုန္စည္ရဲ႕ နမည္ကေတာ့ က်န္သြားပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ၀ယ္သူ ၊ လူထုဆိုရင္ ပိုမွန္ပါမယ္ social cost ေတြမ်ားလာပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ကေလးငယ္ေတြ စကားေျပာေတြ ရိုင္းလာပါတယ္။ ေနာက္ေၾကာ္ျငာတစ္ခုကေတာ့ ဓါတုေဗဒ ပစၥည္းတစ္ခုကို စားသုံးကုန္အေနနဲ႔ ေရာေၾကာ္ျငာသြားတာ။ ဆပ္ျပာကို ႏို႔ေဖ်ာ္ၿပီး ေၾကာ္ျငာသြားတာ။ ဒါကလည္း ကေလးငယ္ေတြကို မွားယြင္းတဲ့မွတ္သားမႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာလုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ အမ်ားၾကီး ၊ အေ၀းဆုံးထိ ေမွ်ာ္ေတြးေစခ်င္ပါတယ္။ မိမိ ေၾကာ္ျငာ ေပၚလြင္ထိုးေဖာက္ေရးအတြက္သာမက social ကိုလည္း ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ က်င့္၀တ္ကိုလည္း မခ်ိဳးေဖာက္ပဲ ေၾကာ္ျငာသြားတယ္ဆုိရင္ အေကာင္းဆုံးေပါ့ရွင္။